De laatste wildernis - Robert Macfarlane

Zijn er nog ongerepte plekken te vinden waar de natuur ongestoord haar gang kan gaan? Of is alles al gecultiveerd, bewoond en geasfalteerd? Robert Macfarlane vraagt zich af of werkelijke wildernis nog bestaat en trekt erop uit om de natuur te ondergaan. Hij klimt in bomen, zwemt in grotten, doorkruist hooglanden en overnacht op heuveltoppen en afgelegen stranden. Deze prachtige evocatie van de wildernis leest als een reisverslag, een geschiedenis van het landschap, een cultuurgeschiedenis van natuuressayisten, en als een hartstochtelijk pleidooi voor het behoud van de natuur.

Robert Macfarlane (Nottingham, 1976) doceert Literature and the Environmental Humanities aan de universiteit van Cambridge en dit verklaart meteen de indrukwekkende lijst boeken en auteurs die de auteur aanhaalt in dit boek en citeert. Twee daarvan had ik al gelezen, Walden van Henry David Thoreau en De levende berg van Nan Shepherd.

De auteur trekt zo vaak hij kan de natuur in, dat las ik al in zijn boek De oude wegen. In dat boek concentreerde hij zich op de wandelingen zelf maar bij uitbreiding had hij het daar ook over de natuur zelf. In De laatste wildernis is dit laatste de focus en in elk hoofdstuk concentreert hij zich op de vorm of het gesteente van de stukjes natuur die hij beschrijft in Schotland, Wales, Engeland en Ierland, hij heeft een soort van alternatieve kaart meegegeven vooraan in het boek waar deze biotopen, natuur- of landschapselementen zich bevinden.

Zijn uitgangspunt is de vraag of er nog échte wildernis te vinden is waar er geen spoor is van menselijke aanwezigheid of bemoeienis en daarvoor laat hij zich leiden door wat hij enerzijds zelf al ervaren heeft of denkt te weten en anderzijds door de bevindingen en suggesties van anderen. Daarvoor trekt hij er dus effectief op uit om deze gebieden te verkennen en er te overnachten, vaak alleen maar ook regelmatig in gezelschap en dan vaak met zijn dierbare vriend Roger Deakin die gefascineerd is door natuur en landschap en die woont in het vreemdste huis dat hij ooit zag.

De ervaringen die hij beschrijft, zijn op zijn zachtst gezegd indrukwekkend en de plaatsen waar hij overnacht ongewoon en verrassend, vaak zelfs gewoon onder de blote hemel en zo ontdekt hij vreemde stukjes natuur. Macfarlane krijgt dan zelf van bewoners verhalen te horen van de streek en die deelt hij uitbundig in dit boek en dit was zeer interessant om te lezen. Het konden mythen en verhalen zijn maar het boek verhaalt ook wel wat historische feiten, er valt dus serieus wat op te steken in dit boek.

Wat je nog leest en leert uit dit boek is dat wildernis of ongereptheid zeker niet samenvalt met afgelegenheid of uitgestrektheid, Macfarlane ontdekt ook kleine stukjes échte natuur zelfs te midden de menselijke aanwezigheid of verborgen natuurpareltjes in de nabijheid, je hoeft zelfs niet ver te gaan om iets van ongestoorde natuur te ontdekken. Langs de andere kant ontdekt hij dan zeer moeilijk bereikbare natuurgebieden waar hij dan toch menselijke aanwezigheid ontdekt, al was het maar omdat er vervuiling aanspoelde bijvoorbeeld of dat er lang geleden toch een soort van menselijke bewoning was.

De laatste wildernis is een boek dat je regelmatig kan vastnemen en er stukken uit lezen, elk hoofdstuk bevat heel wat om over na te denken en om eventueel zelf informatie op te zoeken over deze gebieden zodat je er nog een beter beeld bij krijgt ook al heeft Robert Macfarlane zelf de gebieden zeer goed beschreven in het boek, je krijgt gewoon zin om er meer over te weten. Doordat hij ook vele andere schrijvers en avonturiers aanhaalde, krijg je ook zin om méér te lezen. Aan het einde van het boek heeft hij een selecte bibliografie toegevoegd alhoewel ik moet zeggen dat het geen beknopte lijst is, ik heb er in ieder geval een en ander uit genoteerd, aan inspiratie geen gebrek zou ik zeggen als je meer wil. Dit was dus weer een inspirerend boek van Robert Macfarlane, hij weet zijn enthousiasme duidelijk af te laten stralen op de lezer. En het was dan ook nog zeer interessant en toegankelijk geschreven, ik denk dat ik fan ben.

Eerder: De oude wegen

Uitgeverij: De Bezige Bij (2008) - 341 blz.

Oorspronkelijke titel: The Wild Places

Vertaling: Nico Groen

De schuld - Hjorth Rosenfeldt

Vanja Lithner vecht om haar afdeling bij de Nationale Recherche te redden, die in een diepe crisis verkeert sinds een van de collega's is ontmaskerd als seriemoordenaar. Dan wordt net buiten Västerås het lichaam van een vrouw aangetroffen. Het oplossen van deze zaak kan het voortbestaan van het team enorm helpen. Het onderzoek wijst uit dat de moord alles te maken heeft met één persoon, Sebastian Bergman - en juist hij is na de recente gebeurtenissen persona non grata bij de recherche. Zal zijn terugkeer de ondergang van het onderzoeksteam worden?

In deze grootse finale van De Bergmankronieken wordt Sebastian geconfronteerd met de trauma's uit zijn verleden, en krijgt hij een laatste kans om zijn leven een nieuwe richting op te sturen.

***

Hjorth Rosenfeldt, het Zweedse schrijversduo dat bestaat uit Hans Rosenfeldt (1964) en Michael Hjorth (1963), schreef met De schuld het achtste deel met Sebastian Bergman in de hoofdrol. Bergman is een getroebleerde psycholoog en profiler die zich niet geliefd maakt, niet bij zijn collega's maar ook niet bij zijn vrienden en familie. Maar hij heeft zijn leven gebeterd na de gebeurtenissen in De oogst waarin een collega bij het rechercheursteam een seriemoordenaar bleek te zijn.

Korte hoofdstukken en afwisselende verhaallijnen, zo kennen we dit schrijversduo en ze hebben weer een zeer filmische schrijfstijl gehanteerd, niet verwonderlijk met hun professionele loopbaan. En het moest geen serie zijn of er zijn ook nu persoonlijke verhaallijnen en ditmaal voornamelijk met Sebastian Bergman. De auteurs proberen in dit zogenaamde laatste deel in de Bergmankronieken een soort van afsluiting te geven in verband met Bergmans persoonlijke leven. Daarvoor linken ze ook vaak naar de vorige boeken, zowel wat betreft de verhalen maar ook de personages en daarbij proberen ze Bergman zelf als personage 'beter' of wat sympathieker neer te zetten ook al heeft hij het bij zowat iedereen verkorven. In mijn ogen zijn ze er toch niet helemaal in geslaagd.

De plot is netjes opgebouwd en er wordt gewerkt naar een knallende finale. Aan de spanningsopbouw mankeert niets en toch kwam het me gekunsteld over. Het was veel, té veel, al die verwijzingen naar andere onderzoeken en de poging om een finale boek in de reeks te schrijven creëerde een chaotisch verhaal. En dan bleek het aan het einde toch nog niet helemaal te kloppen, de auteurs hebben het nog voor een klein stukje willen openhouden, zouden ze dan eventueel toch nog iets plannen met de personages?

Het verhaal en de plotopbouw van De schuld zat wel helemaal snor, je leerde de moordenaar enigszins kennen ook al vielen de puzzelstukjes pas aan het einde op zijn plaats en het was een mooi onderzoek. Van de 8 boeken in de serie was dit toch een van de mindere maar zeker het lezen waard, het las vlot en de auteurs weten de lezer toch te verrassen met hun plotwendingen.

Eerder: Wat verborgen is, De discipel, Het familiegraf, Het stille meisje, De test, Het oordeel, De oogst

Uitgeverij: De Bezige Bij (2024) - 426 blz.

Oorspronkelijke titel: Skulden man bär

Vertaling: Corry van Bree

De heks van Limbricht - Susan Smit

Limbricht, nabij Sittard, eind zeventiende eeuw. Haar leven lang is Entgen Luijten gewend haar eigen weg te gaan, in familiekwesties, in zaken en in de liefde. Ze wordt daarin gesteund door een grote kennis van de natuur, die ze ook regelmatig aanwendt om haar dorpsgenoten te helpen. Maar dan wordt ze vanwege een paar ongelukkige voorvallen beschuldigd van hekserij. De kasteelheer is gebrand op een bekentenis, waarvoor hij gebruikmaakt van alle middelen die de inquisitie hem ter beschikking stelt. Maar wat als Entgen tegen alle verwachtingen in standhoudt?

De heks van Limbricht is een op feiten gebaseerde roman over de moed, eigenzinnigheid en het politieke bewustzijn van een ongetemde vrouw. Haar proces in 1674, waarvan alle stukken bewaard zijn gebleven, verloopt anders dan iedereen had kunnen voorspellen.

****

Susan Smit (Leiden, 1974) werkte 10 jaar als model en studeerde daarna culturele studies met Nederlandse Taal- en Letterkunde als hoofdvak. Ze begon zich na een artikel dat ze in 2000 schreef over moderne heksen, te interesseren in de geschiedenis van deze eeuwenoude religie, de rituelen en de magie en kruiden en ze werd uiteindelijk ingewijd als heks. In haar eerste boek Heks (2001) schreef ze haar ervaringen hieromtrent. Sindsdien verschenen er nog vele non-fictie boeken en sinds 2005 ook romans van haar hand, vaak historische romans.

De historische roman De heks van Limbricht verscheen in 2021 en is verteld naar het waargebeurde verhaal van Entgen Luijten, een vrouw die in 1674 beschuldigd werd van hekserij en berecht. Susan Smit kon hiervoor putten uit de stukken die van dit proces bewaard zijn gebleven, een proces met een onverwachte afloop. Het boek werd een groot succes en de voorbereidingen voor een verfilming zijn in volle gang.

Het verhaal begint met de arrestatie van Entgen en haar opsluiting in de kerkers van het kasteel op verdenking van hekserij of kwade toverij op 10 juli 1674 en loopt tot en met het vonnis op 10 oktober. Tijdens haar opsluiting blikt Entgen terug op haar leven en wordt haar verhaal sinds haar geboorte uit de doeken gedaan. Maar het boek is meer dan dat, we krijgen hier een beeld van een sterke vrouw die ingaat tegen de heersende normen, ze is een zelfstandige vrouw die absoluut haar 'vrouwtje' staat in een op en top mannenwereld. De auteur weet een goed beeld te geven van deze maatschappij en ze legt zelfs het systeem uit waardoor vrouwen individueel maar ook als groep onderdrukt kunnen worden en het zwijgen opgelegd. Hier kunnen we zelfs vandaag de dag nog wat van leren lijkt me.

Entgen weet enorm veel over natuurgeneeswijzen en haar kennis van kruiden is fenomenaal. Alleen daarom al kon je in die tijd als heks aangemerkt worden en was het een koud kunstje om een mondige vrouw uit de weg te ruimen. Susan Smit heeft verschillende boeken over heksen en de oude natuurreligie geschreven en het smaakt absoluut naar meer om hier over te lezen.

Daarnaast heeft Entgen ook wat betreft landbouwmethoden een grote kennis, welke planten het goed doen met elkaar, teeltwissel, het laten rusten van percelen, zo tussendoor komen we ook hier wat over te weten in dit boek. Je zou het nu kunnen vergelijken met permacultuur en biodynamische landbouw, super interessant allemaal. Er zit dus genoeg materiaal in De heks van Limbricht om even zoet te zijn als je getriggerd wordt om hier meer over te weten.

Kort hiervoor had ik het boek De heks van Gottem van Frederic Vermeulen gelezen en wat betreft inquisitie en het beschuldigen en berechten van heksen waren er gelijkaardige dingen te lezen maar uitgebreider. Maar daar las je dan weer veel minder over de dingen die ik hiervoor aanhaalde, kruiden, natuurgeneeswijzen en landbouw.

De heks van Limbricht is een boek dat ook een zeker literair gehalte heeft, Susan Smit heeft een mooie taal om haar verhaal te vertellen. Ze stopte er regelmatig ook overdenkingen in over maatschappelijke kwesties, overtuigingen en meningen, maar het meest nog over het leven van toen, de armoede en angst van de boeren en gewone mensen en hoe zij onderdrukt worden door de hogere standen en waarbij de rol van de kerk niet te onderschatten is, machtsmisbruik en willekeur tieren immers welig. En daar bovenop zijn het dan nog voornamelijk vrouwen die het onderspit moeten delven. Entgen Luijten is een vrouw die weerwoord geeft hierop en ook nu nog een voorbeeld kan zijn, een vrouw om in je hart te sluiten.

De heks van Limbricht is absoluut een zeer aan te raden boek, het vertelt het verhaal van een uitzonderlijke vrouw en dit op een meeslepende wijze. De cover kon ik wel niet goed plaatsen, Entgen had iets tegen overdreven godvruchtigheid en de cover straalt net dit uit, persoonlijk zou ik toch voor iets meer 'natuurlijks' gegaan zijn. Het boek zet aan tot nadenken en ook tot het meer willen weten over 'heksen' en deze natuurreligie, daardoor zit er in dit boek zelfs een klimaat-kantje. Het mag dan wel een boek zijn dat speelt in de 17e eeuw, toch lijkt het ook nu nog actueel te kunnen zijn. Zeer goed boek en mijn eerste kennismaking met Susan Smit en ik moet zeggen dat het me nieuwsgierig gemaakt heeft naar haar andere boeken én het thema hekserij.

Uitgeverij: Lebowski (2021) - 255 blz.

Een dodelijke gok - Peter James

Zakenman Kipp Brown is gokverslaafd en zijn schulden worden alsmaar groter. Ter afleiding neemt hij zijn zoon mee naar een voetbalwedstrijd van hun favoriete club. Maar wat een ontspannen middag had moeten zijn, verandert in een nachtmerrie.

In de paar minuten dat Kipp zijn blik niet op zijn zoon heeft, verdwijnt de jongen spoorloos. Dan krijgt hij het angstaanjagende bericht dat iemand zijn kind heeft, en om hem levend terug te krijgen, zal Kipp moeten betalen.

Voor inspecteur Roy Grace is het aanvankelijk een duidelijk geval van ontvoering. Maar al snel komt hij terecht in de duistere criminele onderwereld van Brighton, waar de regels anders zijn en waar niets is wat het lijkt...

***

Peter James schreef met dit boek zijn 14e Roy Grace-thriller en het was weer een zeer filmisch geschreven boek, niet gek voor een filmproducent. Het is een snel boek met heel wat actie en Roy Grace moet uit zijn pijp komen en dat doet hij natuurlijk met verve, hij is alert en denkt snel. Het decor is ditmaal de Albanese gemeenschap in Roy's geliefde Brighton en dan gaat het over de duistere onderwereld, genre maffia, ellende en geweld verzekerd dus.

Het boek is opgebouwd zoals we van Peter James gewoon zijn, korte snelle hoofdstukken met veel afwisseling en je wordt van in het begin in het verhaal getrokken. Doordat het scenario een ontvoering behelst, was het voor de auteur ook niet ingewikkeld om er een race tegen de klok van te maken. Het verhaal en de ontwikkelingen waren echter niet zo verrassend als je zou willen en een tikje ongeloofwaardig ook, op zijn Amerikaans en dan weet je het wel. Maar het leesplezier leed er niet onder, integendeel.

Er zijn buiten de ontvoeringszaak nog 2 verhaallijnen en wat deze in het verhaal te betekenen hebben, is en blijft onduidelijk en dat is toch wel een mankementje. Je zou toch op zijn minst aan het einde een soort van samenkomen moeten krijgen maar dit valt toch enigszins tegen. Ook de persoonlijke ontwikkelingen komen in dit verhaal veel minder aan bod, Roy's vrouw Cleo en zoon Bruno blijven heel erg op de achtergrond. 

Een dodelijke gok is een goede en spannende thriller waar je zeer zeker leesplezier aan beleeft maar hij is nu niet wat je noemt een uitschieter in de reeks.

Eerder: Op sterven na dood, Ten dode opgeschreven, Doodskus, Dodemansrit, Perfectie, Schijndood, Doodsklok, Als de dood, Tot in de dood, Dodelijke affaire, Doodsangst, Ultiem bewijs, Een date met de dood

Uitgeverij: De Fontein (2023) - 343 blz.

Oorspronkelijke titel: Dead if You Don't

Vertaling: Lia Belt

De grote wereld - Pierre Lemaitre

De Pelletiers zijn een vooraanstaande Franse zeepmakersfamilie in het Beiroet van de jaren veertig. Patriarch Louis hoopt zijn succesvolle bedrijf over te dragen aan zijn oudste zoon Jean, maar dat gaat gruwelijk mis. Jean laat het bedrijf niet alleen bijna failliet gaan, maar begaat ook een verschrikkelijke misdaad die de hele familie dreigt mee te slepen...

****

Pierre Lemaitre (Parijs, 1951) is opgeleid als psycholoog maar doceerde literatuur, in 2006 bracht hij zijn eerste boek uit en werd voltijds schrijver, hij schreef aanvankelijk voornamelijk thrillers en spannende boeken. In 2013 kwam zijn bekendste werk uit Tot ziens daarboven, een roman waarvoor hij de prestigieuze Prix Goncourt won en het eerste boek in zijn interbellum trilogie.

De grote wereld speelt zich af onmiddellijk na de tweede Wereldoorlog en gaat hij dus verder na de trilogie. Het boek is ongeveer op dezelfde manier opgevat als de boeken uit de trilogie en Lemaitre brengt dus door het verhaal van een familie een stukje Franse geschiedenis. We zitten in het jaar 1948 en we starten in Beiroet waarna het verhaal naadloos overgaat naar Parijs en Saigon. Deze laatste lag in de Unie van Indochina dat toen onder andere Laos, Cambodja en Vietnam omvatte en onder Frans bewind stond. De Eerste Indochinese Oorlog beheerste het leven daar toen en daar krijgen we genoeg van te lezen in dit boek, boeiend maar ook gruwelijk. Het was weer zeer leerrijk om wat Franse geschiedenis in relatie tot deze kolonie te lezen.

De familie die Lemaitre in dit boek beschrijft, is absoluut een kleurrijke familie. Het verhaal springt heen en weer tussen de verschillende leden en belicht telkens een ander stuk van de geschiedenis, spannend is het niet maar wel intrigerend. Meesterverteller Lemaitre slaagt erin je aan het verhaal gekluisterd te houden ook al heeft hij soms de neiging om het toch wat té uitvoerig te willen beschrijven, het had beslist wat beknopter gekund.

Naar het einde van het boek zijn er toch wel enkele plotwendingen die verrassend zijn, het verhaal vind zelfs enige aansluiting bij de interbellum trilogie en dit zag je absoluut niet aankomen. Er is echter wel één verhaallijn, met name die van de oudste zoon Jean die minder interessant was en ook niet afgerond werd, de lezer blijft daar toch met een hongertje zitten.

De grote wereld is een zeer goede roman die neigt naar een thriller en die een stukje Franse geschiedenis vertelt doorheen een familiegeschiedenis. Hij leest zeer vlotjes met af en toe een vleugje humor.

Eerder: Vrije val, Drie dagen en levenslang, Irene, Alex, Camille, Rosy, Vals leven, Tot ziens daarboven, De kleuren van de brand, De spiegel van ons verdriet, Het serpent

Uitgeverij: Xander Uitgevers (2023) - 536 blz.

Oorspronkelijke titel: Le Grande Monde

Vertaling: Andreas Dijkzeul

Ik ben de dood - Chris Carter

Zeven dagen na de ontvoering van een twintigjarige vrouw wordt op een grasveld dicht bij de internationale luchthaven van Los Angeles haar lichaam gevonden. Haar ledematen zijn zo neergelegd dat ze een ster lijken te vormen. Uit de autopsie blijkt dat de vrouw op een verschrikkelijke manier is vermoord. Maar er wordt meer ontdekt...

Rechercheur Robert Hunter krijgt de zaak toegewezen en wordt vrijwel direct geconfronteerd met een tweede slachtoffer. Hij realiseert zich dat hij snel moet zijn, want deze moordenaar lijkt voor niets of niemand terug te deinzen. Kan Hunter de mysterieuze crimineel stoppen?

****

Chris Carter (Brazilië, 1965) studeerde psychologie en werkte daarna als profiler waar hij het gedrag van criminelen bestudeerde. Dit deed hij vele jaren en dit heeft hem niet ongeschonden gelaten zegt hij in een interview met ThrillZone. Na deze carrière werd hij muzikant en nog later begon hij te schrijven na een droom. In 2009 kwam zijn eerste thriller uit en hij is nu voltijds schrijver. Het heeft even geduurd vooraleer zijn boeken vertaald werden in het Nederlands ook al werd zijn eerste wel dadelijk vertaald. Voor de anderen duurde het nog tot 2021, we zitten nu aan 7 maar de auteur zit al aan nummertje 13.

Er is weer een seriemoordenaar aan het werk in dit boek en het is weer niet min, de moordenaar gaat gruwelijk en gewelddadig te werk. De auteur neemt ons mee in zijn wereld en we weten dus hoe hij te werk gaat en wat er met de slachtoffers gebeurt. En het tempo waarin hij te werk gaat, drijft de spanning op voor het duo Robert Hunter en Carlos Garcia maar ook voor de lezer. De auteur weet de lezer daardoor wel enorm goed in het verhaal te trekken.

Ik kan wel niet zeggen dat het verhaal helemaal origineel is, of wel is het zo dat ik teveel thrillers lees met seriemoordenaars, dat kan ook natuurlijk, op den duur begin je misschien al vlugger dingen te zien of te veronderstellen. Desondanks was ik aan het boek gekluisterd en er niet van weg te slaan. Hunter en Garcia zijn dan ook nog geweldige personages en de manier waarop ze de misdaad oplossen is heel erg interessant om te lezen.

Ik ben de dood is weer een fantastisch goed boek in de Robert Hunter-serie, het heeft een goede plot en mooie plotwendingen, leest vlot en het boeit van het begin tot het einde. Aan het einde had ik wel een waarom-doe-je-dat-toch momentje maar het kon de pret niet bederven, Chris Carter zorgt steeds voor een hoog leesplezier-gehalte in zijn boeken en dit was hier zeker ook het geval. Een top-auteur!

Eerder: De Crucifix Killer, Gezicht van het kwaad, Jager in de nacht, De beeldhouwer, Een voor een, De beste vriend

Uitgeverij: Harper Collins (2024) - 348 blz.

Oorspronkelijke titel: I Am Death (2015)

Vertaling: Erik de Vries

Al het blauw van de hemel - Mélissa Da Costa

Nadat bij Emile jong-alzheimer werd vastgesteld, besluit hij het ziekenhuis en het medeleven van zijn familie en vrienden te ontvluchten. Stiekem koopt hij een camper en plaatst een advertentie voor een reisgezel. Hij ontvangt een antwoord van Joanne, een mysterieuze jonge vrouw. Het is de start van een adembenemend mooie roadtrip.

****

Mélissa Da Costa (Clermont-Ferrand, 1990) studeerde economie in Lyon en werkte daarna als communicatiemedewerker tot ze in 2020 voltijds schrijver werd. Dit ging echter niet van een leien dakje, haar eerste 4 boeken bracht ze uit in eigen beheer tot de vierde Tout le bleu du ciel uiteindelijk toch opgepikt werd door een Franse uitgever. Dit was het begin van haar succes, ze won met het boek meerdere prijzen en naast het succes in eigen land wordt ze nu in in meerdere landen uitgegeven, in 2024 verschenen haar eerste twee boeken in het Nederlands.

Al het blauw van de hemel is een dik boek maar dat merk je niet tijdens het lezen. Je leest er immers vlot doorheen want het is een gemakkelijk boek met een vlotte schrijfstijl. Er niet te lang bij blijven stilstaan is ook wel aangewezen anders zou het boek wel eens langdradig kunnen overkomen. Openstaan voor natuurgeneeskunde, meditatie en spirituele opvattingen is ook een aanrader. Het is dus een boek voor de liefhebbers.

Tijdens het lezen heb ik vaak Google Maps geraadpleegd, het boek is dan ook een roadtrip-verhaal en dan wil je toch wel weten waar je zit, boeiend en interessant.

Het boek wordt gecatalogiseerd onder feelgood en dit kan wel kloppen. Niet mijn favoriete genre maar in dit geval was ik toch gecharmeerd door het boek. Het is ook wel zo dat de jongdementie en het gedrag van Emile voornamelijk op een positieve manier werden verteld, ik kan me voorstellen dat er vaak véél minder positieve aspecten aan deze ziekte zijn maar deze kwamen weinig tot niet aan bod. De geloofwaardigheid van het boek kwam hierdoor wel serieus in het gedrang.

Het boek krijgt van mij vier sterren, dit is te danken aan het feit dat ik het met veel plezier gelezen heb, zelfs in sneltreinvaart en omdat ik het spirituele in het boek zeker kon smaken. Er straalde ook een zekere rust uit het boek en onthechting, hiervan kan onze maatschappij en samenleving absoluut wat van gebruiken en alleen daarvoor zou je het boek al kunnen lezen. Al het blauw van de hemel is een mooi boek maar voor de liefhebbers dus.

Uitgeverij: Manteau (2024) - 639 blz.

Oorspronkelijke titel: Tout le bleu du ciel

Vertaling: Anne van der Straaten en Els Dekker